Vraag
Ik gebruik Gilenya (fingolimod) en de neuroloog heeft aangegeven dat ik word opgeroepen voor een derde vaccinatie omdat de vorige twee vaccinaties mij wellicht niet voldoende beschermen.
- Ben ik niet al voldoende beschermd?
- Gaat deze 3e vaccinatie mij wel beschermen (ik gebruik nog steeds Gilenya)?
Antwoord
Dit zijn logische vragen waar veel mensen die Gilenya gebruiken mee zullen zitten. Mijn zus heeft ook MS en gebruikt Gilenya (fingolimod). Een tijdje geleden was ze bij de huisarts voor een bloedonderzoek en hij heeft toen het aantal antilichamen tegen COVID-19 laten testen. Mijn zus heeft in maart haar eerste vaccinatie met AstraZeneca gehad en ik geloof de tweede in juni. Uit het bloedonderzoek bleek dat er vrijwel geen antilichamen aanwezig waren in haar bloed (‘seroconversie’ noemen ze dat). Een beeld dat je ziet bij bijna iedereen die fingolimod gebruikt. Helaas heeft de fabrikant (Novartis) nog steeds geen gedegen informatie naar buiten gebracht, dus we moeten het voor nu doen met de beperkte wetenschappelijke inzichten die er tot nu toe zijn.
Wat bemoedigend is dat er geen overtuigend signaal is dat een COVID-19 infectie ernstiger verloopt bij mensen die fingolimod gebruiken. Iets dat je bijvoorbeeld wel ziet bij mensen die Ocrevus (ocrelizumab) gebruiken.
Helaas is er het vooralsnog onbekend in hoeverre de vaccins, bij mensen die Gilenya gebruiken, bescherming geven. Het afweermechanisme (en de respons op vaccins) van ons lichaam is veel complexer dan alleen maar die antilichamen in ons bloed. Voor nu is het nog onduidelijk in hoeverre het gebruik van fingolimod een negatief effect heeft op de totale afweer tegen COVID-19 na vaccinatie.
“Ben ik niet al voldoende beschermd?”
Tot nu toe laten alle antilichaamstudies zien dat mensen met Gilenya in veel gevallen nauwelijks antilichamen hebben opgebouwd na het krijgen van het COVID-19 vaccin. Voor nu is onbekend of andere delen van het afweersysteem wel veel geprofiteerd hebben van het vaccin.
Het lijkt erop dat de meeste mensen die fingolimod gebruiken, na vaccinatie, niet zo goed beschermd zijn als anderen.
“Gaat deze 3e vaccinatie mij wel beschermen?”
Dat is een hele logische vervolg vraag en het antwoord daarop is helaas nog niet duidelijk. Uit Israëlische studies blijkt dat het krijgen van een booster-vaccinatie (3e prik) voor iedereen best nuttig is. De bescherming die de vaccins geven lijkt voor iedereen wat af te nemen na verloop van tijd en een booster-vaccin geeft een boel extra bescherming. Daarnaast lijkt het erop dat een mRNA-vaccin (Pfizer/Moderna) een ietwat betere antilichaam-respons geeft dan de vaccins van AstraZeneca en Janssen. Alle booster-shots worden gegeven met zo’n mRNA vaccin. Daarom is de kans aanwezig dat die vaccin-boosters toch nuttig zijn.
Aangezien er na miljoenen vaccinaties bij mensen met MS niet gebleken is dat de kans hoger is dat MS slechter wordt na vaccinatie lijkt het nut bij mensen die Gilenya gebruiken (ook al is dat misschien niet zo veel als gehoopt) groter dan het risico.
Het voordeel van een 3e prik lijkt groter dan het nadeel ervan.
Ik heb mijn zus daarom aangeraden om zo snel als dat mogelijk is een 3e prik te halen.
